Energiearmoede voorkomen: enkele tips

Onze projectleiders zijn dagelijks bezig met oplossingen om energiearmoede te voorkomen of terug te dringen. Zo hebben zij regelmatig gesprekken met partijen, zoals energiecoaches, wijkteams, beleidsmedewerkers en klantmanagers over effectieve besparingsoplossingen voor inwoners. Wij hebben hier enkele tips op een rijtje gezet, die meegenomen kunnen worden om inwoners snel en effectief te helpen met het terugdringen van de energiekosten. Neem deze mee de gemeente in en kijk welke oplossingen kunnen werken in een huishouden. Niet alle opties zijn altijd haalbaar, maar alle beetjes helpen.

Apparaten in huis

1.  Voorkom sluipstroom
In veel huishoudens staan verschillende apparaten altijd op stand-by. De meeste van deze apparaten kunnen ook gewoon volledig uitgeschakeld worden zonder dat dit de werking verstoort. Een televisie kan wel € 35,- aan sluipverbruik hebben per jaar. Dit is wel sterk afhankelijk van het model en de grootte van de televisie.
Er zijn eenvoudige manieren om het verbruik door sluipstroom te stoppen. Trek bijvoorbeeld de stekker uit het stopcontact, als u het apparaat niet gebruikt. Of zet het apparaat echt uit (dus niet op stand-by). Een andere oplossing is het gebruik van een stekkerdoos met een schakelaar. Daarmee schakelt u in één keer de stroom uit van meerdere apparaten.
Zet zoveel mogelijk apparaten uit wanneer u op vakantie gaat, ook de koelkast en de vriezer. Maak etenswaren op voor vertrek en laat de vriezer ontdooien, zodat deze geen energie verbruikt tijdens de vakantie.

2. Gebruik verlengsnoeren met een vaste aan/uit knop op de stekkerdoos
Het is bij de eerste tip al genoemd, maar het gebruik van een stekkerdoos meteen schakelaar. Door meerdere apparaten op deze stekkerdoos aan te sluiten die u met één knop allemaal kunt uitschakelen, kunt u aan het einde van de dag alle apparaten, die op stand-by staan, tegelijk uit zetten.

3. Opladen van apparaten
Laad apparaten niet langer op dan nodig is en haal de oplader altijd uit het stopcontact als deze niet wordt gebruikt. De oplader van een mobiele telefoon, tablet of laptop verbruikt stroom zolang deze in het stopcontact zit. Haal deze dus uit het stopcontact zodra het apparaat opgeladen is. Leg deze apparaten ook niet langer aan de lader dan nodig is. Dit kan de batterij beschadigen en er voor zorgen dat de batterij juist sneller leeg loopt.

4. Repareren of vervangen van apparaten
Vervang oude apparaten in plaats van deze te repareren. Het lijkt misschien een duurdere optie, maar de nieuwere apparaten zijn vaak veel zuiniger. Deze kunnen dus helpen om energiekosten besparen. Let bij de aanschaf van nieuwe apparaten altijd op het energielabel. Een vaatwasser of wasmachine met het label A+++ is vaak duurder in de aanschaf, maar zal uiteindelijk een energiekosten besparen.
Laat de koelkast en vriezer ook nooit openstaan en plaats eventueel een nieuwe rubberen rand als deze niet voldoende of goed sluiten. Door een kier in de deur gaat er kou naar buiten en komt er warmte naar binnen, waardoor er extra energie nodig is.
Koop of gebruik ook geen apparaten die te groot zijn voor het huishouden. Een halfvolle koelkast, wasmachine, vaatwasser of Cv-ketel, die veel te groot is voor het huis, leidt helaas ook tot energieverspilling. Indien mogelijk zet apparaten, zoals de koelkast, wasmachine, droger en vriezer minstens 10 cm van de achterwand af. De achterkant van deze apparaten geven warmte af en als deze warmte nergens heen kan, zullen ze veel minder efficiënt werken.

5. Vervang alle lampen voor LED
Zelfs als de gloeilamp of halogeenlamp nog goed werkt, is het slim om deze te vervangen voor een LED lamp. De aanschafprijs van een LED lamp is hoger, maar toch verdienen deze lampen de extra kosten snel terug. Een LED lamp is namelijk 85% zuiniger dan een gloeilamp. En zelfs 75% zuiniger dan een halogeenlamp. Het grote voordeel van een LED lamp is dat deze ook veel langer mee gaat, tot wel 9x langer dan een gloeilamp.

6. Gebruik lichtdimmers in huis
Dimmers in huis besparen energie als ze efficiënt gebruikt worden. Let bij het gebruik van dimmers op dat er een kleiner wattage lamp gebruikt wordt als deze dimmers veel gebruikt worden.

7. Gebruik lichten met een bewegingssensor buiten
Buitenverlichting met een bewegingssensor springen aan zodra er beweging wordt gedetecteerd en gaan na verloop van tijd weer uit. Dit type verlichtiing werkt een stuk efficiënter dan lichten die de hele avond (of zelfs nacht) blijven branden.

8. Laat het licht nooit onnodig aan.
Maak zoveel mogelijk gebruik van daglicht en gebruik spaar-/ledlampen. Zet de verlichting alleen aan in ruimtes, die in gebruik zijn.

9.Zet lampen in de hoeken van de kamer
Door lampen in de hoeken van kamers te plaatsen maken deze lampen gebruik van de muren om licht te reflecteren en kunnen deze zo meer licht verspreiden.

10. Regelmatig afstoffen
Stof op lampen en de verwarming kan de verspreiding van licht en warmte tegenhouden of zelfs blokkeren. Op lampen kan stof het licht zelfs tot 50% blokkeren. Stof lampen en de verwarming daarom regelmatig af.

Wassen, afwassen en drogen

11. Was op 30 graden
Was op een lagere temperatuur (30 i.p.v. 40 graden of 40 i.p.v. 60 graden) en zet ook de afwasmachine op een zo laag mogelijke temperatuur of de ecostand. Op veel wasmachines is tegenwoordig ook een ecostand te vinden. Dit is over het algemeen een korter en energiezuiniger programma. Tegenwoordig wassen wasmachines op lagere temperaturen veel beter schoon, dan de oudere apparaten. Vaatdoekjes, handdoeken, ondergoed en beddengoed kunnen wel op 60 graden met de ecostand gewassen worden, dit zorgt ervoor dat alle bacteriën worden gedood.

12. Hang de was op of draai meerdere ladingen achter elkaar
Een wasdroger en centrifuge gebruiken beiden veel energie. Een wasdroger is ook duurder in gebruik dan een wasmachine. Een simpele optie, om energie te besparen, is om de was binnen of buiten aan de waslijn te hangen om te drogen. Mocht de droger toch gebruikt worden, zorg dan dat er meerdere ladingen was klaarliggen, zodat de droger tussen de beurten in niet volledig afkoelt. Het kost namelijk energie om deze op te warmen. Verwijder tussen de droogbeurten het stof uit het filter van de droger. Zo blijft de droger efficiënt werken.

13. Machines vol bij gebruik
Zet de vaatwasser, droger en wasmachine alleen aan als deze vol zitten, maar niet te vol. Een te volle wasmachine, afwasmachine of droger zal minder schone was of vaat opleveren en de kleding zal niet goed drogen in de droger. Houd daarom als vuistregel aan dat er minimaal een hand tussen de was en de bovenkant van de trommel past.
Wanneer de vriezer of koelkast volledig vol is, hoeft er minder lucht gekoeld te worden. Hierdoor hoeft de vriezer of koelkast dus minder hard te werken. Als u iets uit de vriezer nodig hebt, haal het er dan op tijd uit en zet het in de koelkast. Zo hoeft de koelkast ook minder hard te koelen, omdat er al bevroren producten in de koelkast staan.

14. Gebruik een afwasteil of stop in de gootsteen
Niet iedereen beschikt over een vaatwasser.  Een vaatwasser is een enorme stroomvreter en gebruikt veel water. Zorg er daarom ook voor dat de vaatwasser alleen aan gaat als deze vol is. Het kan vele euro’s schelen om gewoon met de hand af te wassen. Doe dit echter wel met een afwasteil of stop in de gootsteen en niet onder de stromende kraan. Onder een stromende kraan wordt een gigantische hoeveelheid water, afwasmiddel en energie verspilt.

Koken

15. Gebruik tijdens het koken nooit meer water dan nodig.
Vul niet de volledige waterkoker voor één kopje thee. Er is veel energie nodig om water te laten koken, en hoe meer water er in de waterkoker zit, hoe meer energie hiervoor nodig is. Ditzelfde geldt natuurlijk voor het koken van een pan water voor je rijst, pasta of groente. Kook groentes, pasta en rijst in een minimale hoeveelheid water en kook eventueel het water eerst in de waterkoker. Dit bespaart energie. Houd deksels zo veel mogelijk op de pan om warmte te bewaren. Door goed afsluitende deksels te gebruiken bij het koken is het eten sneller gaar, en wordt energie bespaard.

16. Investeer in een goede thermoskan
Wanneer heet water direct in een thermoskan wordt gestopt hoeft u maar één à twee keer per dag water te koken voor thee. Een ouderwetse theemuts over de pot thee of een theelichtje onder de theepot kunnen het ook langer warm houden.

17. Wat te doen met kliekjes?
Laat eten goed afkoelen voordat het in de vriezer of koelkast gaat. Warm eten warmt de lucht in de hele koelkast of vriezer op en hierdoor verbruikt het apparaat meer energie om de lucht weer af te laten koelen.

18. Gebruik van de oven
Laat de oven niet onnodig lang voorverwarmen. Een oven verwarmen voor één pizza of een broodje verbruikt veel energie. Zorg dat u meerdere dingen tegelijk kunt bakken. Zo haalt u meer uit dezelfde warmte. Zet de oven na gebruik open om zo het huis te verwarmen.

19. Maak de luchttoevoer van de oven regelmatig schoon
Maak regelmatig de luchttoevoer van de oven schoon. Als deze niet goed schoon is kan de oven heter worden dan nodig en meer energie gaan verbruiken.

20. Kook buiten op warme dagen
Door buiten te koken in de zomer en op warme dagen komt deze kookwarmte niet in huis. Hierdoor is minder luchtkoeling of airconditioning nodig in huis.

21. Eet met meerdere mensen samen
Door samen te koken en tegelijkertijd te eten zijn de energiekosten voor deze maaltijden lager. Het eten hoeft niet meerdere keren te worden opgewarmd. Meer mensen in huis betekent ook nog eens dat de verwarming minder hard hoeft te werken door de warmte die we uitstralen. Mocht eten toch warmgehouden moeten worden, knoop deze dan in een theedoek. Zo blijft de warmte nog langer in de pan.

22. Bereid kleine maaltijden in een kleine pan
Gebruik voor het bereiden van een kleine maaltijd ook kleinere pannen. Verhitten van grote pannen vraagt om meer energie.

23. Eet vaker eenpansmaaltijden
Eenpansmaaltijden verbruiken minder energie dan het gebruik van meerdere pannen.

24. Eten uit eigen tuin
Door eten in eigen tuin te kweken wordt alle energie, die nodig is om het in de winkel te krijgen, bespaard. Het aanleggen van een eigen moestuin is natuurlijk ook een stuk goedkoper.

25. Vervang of reinig het filter van de afzuigkap zodra deze vies is.
Als het filter van de afzuigkap niet goed schoon is zal deze een stuk harder moeten werken en dus meer energie verbruiken. Vetophoping in de afzuiging kan daarnaast ook een brandgevaar zijn.

Douchen en in bad

26. Koud of op lagere temperatuur douchen
Het zal in het begin niet fijn zijn, maar met koud of op lagere temperatuur douchen bespaart u niet alleen energie, maar het is ook nog eens gezond. Daarnaast hoeft de boiler minder hard te werken als er op een lagere temperatuur gedoucht wordt.

27. Efficiënte douchekop
Een waterbesparende douchekop kan een ontzettend veel water (soms wel tot 50%) en elektriciteit besparen.

28. Korter douchen
Wanneer u korter doucht verbruikt u minder warm water. Een douchewekker kan helpen bij het in de gaten houden van de tijd. Elke dag douchen is ook niet nodig:  u verbruikt er onnodig veel water mee en uw huid droogt er ook nog eens van uit.

29. Gebruik koud douchewater voor planten
Wanneer u de douche aanzet is deze nog niet direct warm. Zet een emmer in de douche en vang dit water op. Dit kunt u vervolgens weer gebruiken om de planten in huis water te geven.

30. Douchen is zuiniger dan in bad
Douchen is nog altijd energiezuiniger dan baden, maar hoe korter u doucht, hoe minder water u verspilt.

Verwarmen van vertrekken

31. Gebruik verwarming
Zet de verwarming zoveel mogelijk uit of laag, met name in ruimtes die niet gebruikt worden, wanneer er niemand thuis is en ‘s nachts.

32. Zet de verwarming een graadje lager.
Met 1 graad minder kunt u al 7% energie besparen. Leg eventueel dekens op de bank, trek een warmere trui aan en draag sloffen in huis en deuren open zodra het buiten warmer is dan binnen.

33. Programmeerbare thermostaat
Met een slimme thermostaat kunt u energie besparen. Op voorhand kunt u programmeren wanneer de verwarming aan gaat en weer uit. Door de thermostaat zo in te stellen dat hij automatisch harder of zachter gaat, vergeet nooit meer om hem ‘s avonds lager te zetten. De thermostaat kan prima een uur voordat u naar bed gaat omlaag, want het duurt even voordat het daadwerkelijk afkoelt in huis.

34. Gebruik gordijnen
Zorg er in de winter voor dat u ’s avonds de gordijnen dicht doet om de kou buiten te houden. Zorg er wel voor dat de gordijnen niet voor de radiatoren hangen, want dan verdwijnt de warmte achter de gordijnen richting de ramen. En zorg dat u ‘s ochtends direct de gordijnen open doet zodat de warmte en het licht van de zon naar binnen kunnen komen. Tussengordijnen kunnen ook werken in grote vertrekken, trapportalen, overlopen en bij deuren. Hang een gordijn voor een trapgat of deur om kou tegen te houden.

35. Constante verwarming
Het is beter om de verwarming constant op een lage temperatuur te houden, dan hem steeds aan en uit te zetten. Als u het toch warmer wil hebben in huis verhoog de temperatuur dan steeds een beetje, en niet in één keer heel veel.

36. Truien en dekens
Dit wordt al vaker gezegd, maar werkt echt. Door warm aan te kleden en een extra deken op de bank en in bed te leggen, hoeft de verwarming ook niet al te hoog gezet te worden.

37. Gebruik vloerkleden
Vloerkleden zorgen voor extra comfort, de kou trekt minder snel op vanuit de grond en de hitte ontsnapt minder snel door de vloer.

38. Bij weinig isolatie, gebruik grote meubelen
Zet grote meubelen tegen de muren die niet goed geïsoleerd zijn. De achterzijde van de grote meubels kunnen ook afgeplakt worden met radiator of isolatiefolie. Een grote boekenkast bijvoorbeeld kan al veel kou buiten houden en de warmte binnen houden.

39. Steek een kaarsje aan
Maak gebruik van kaarsen of waxinelichtjes om, naast sfeer, ook meer warmte in een ruimte te creëren. Kaarsen geven naast licht namelijk ook warmte af.

In en om huis

40. Onderhoud cv
Onderhoud de Cv-ketel goed. Deze zal dan namelijk veel efficiënter werken. Een cv-ketel is één van de grootste energieverbruikers in huis. Er is als snel winst te behalen door de watertemperatuur in de verwarmingssystemen van de gebruikelijke 60 graden naar 50 graden te verlagen.

41. Werk met tochtstrips, radiatorfolie en -ventilatoren
Reflecterende radiatorfolie achter de verwarming helpt met het verwarmen van een ruimte. Deze folie zorgt ervoor dat de warmte niet in de muur gaat zitten, maar de kamer in kaatst. Het plaatsen van radiatorventilatoren ,op of onder de verwarming, helpt ook om de warmte de kamer in te blazen. En het plaatsen van tochtstrips tussen de ramen en buiten- en binnendeuren zorgt ervoor dat de warmte niet naar buiten lekt.

42. Controleer kranen en leidingen op lekken
Loop regelmatig alle kranen en leidingen na en repareer deze direct bij lekkage. Water dat hiermee wordt verspild kan flink oplopen en voor onnodige kosten zorgen. Eén druppel water per seconde kan per maand oplopen tot  het verlies van 625 liter water.

43. Dicht spleten en kieren
Wanneer het tocht in huis voelt dat niet comfortabel aan.  Men is vaker geneigd om de verwarming hoger te zetten en daardoor meer energie te verbruiken. Eenvoudige manieren zijn het toepassen van tochtstrips bij ramen en deuren en kieren in kozijnen dicht te kitten.

44. Isoleren
Wanneer het niet meer tocht in uw huis, kunt u in de winter nog steeds warmte verliezen in je woning wanneer deze niet goed is geïsoleerd. Voorbeelden van isoleren zijn dakisolatie, spouwmuurisolatie, HR++ glas, raamfolie en vloerisolatie. Voor deze vormen van isoleren worden er subsidies beschikbaar gesteld.

45. Ontlucht je verwarming
Als de verwarming een tijd niet gebruikt is, kan er lucht in de verwarmingsbuizen komen te zitten. Dit kan er toe leiden dat de verwarming minder warm wordt, terwijl de verwarming wel hoog staat.

46. Ventileer
Ventileer dagelijks, want een gezonde luchtkwaliteit in huis is erg belangrijk. Bij slechte ventilatie wordt het vochtig in huis. Dat kan niet alleen voor schimmel zorgen, maar vochtige lucht warmt ook langzamer op dan droge lucht.

47. Houd deuren en tussendeuren zoveel mogelijk dicht
Houd deuren en tussendeuren zoveel mogelijk dicht. Dit zorgt ervoor dat warmte in de ruimte blijft.

48. Gebruik deurdrangers en deurveren
Een deur die open staat zorgt voor extra koude tocht in huis, hierdoor moet de cv-ketel harder werken. Plaats deurdrangers of deurveren aan de deuren, zodat deze automatisch sluiten.

49. Plaats radatorfolie en/of radiatorventilatoren
Door radiatorfolie te plaatsen tegen de muur of aan de achterkant van de verwarming wordt de warmte gereflecteerd en blijft deze in huis. Radiatorventilatoren blazen de warme lucht vanuit je radiator de kamer in. De kamer komt sneller en gelijkmatiger op temperatuur. Dit zorgt direct voor meer comfort in huis en bespaart op het energieverbruik.

50. Ontdooi de vriezer en koelkast regelmatig
Ijslaagjes zijn funest voor vriezers en koelkasten. Zodra er een ijslaag gevormd is, zorgt dit voor een groter energieverbruik van het apparaat. Het is dus belangrijk om deze apparaten regelmatig te ontdooien en schoon te maken. Reinig daarbij ook de achterkant van de apparaten. Stof en vuil bij de cilinders kunnen er ook voor zorgen dat deze apparaten meer energie verbruiken.